مقاله در مورد مبلمان شهري

دسته بندي : علوم انسانی » برنامه ریزی شهری
مقاله در مورد مبلمان شهري
فرمت فایل : ورد- word
قابل ویرایش
تعداد صفحات : 16 صفحه
فهرست مطالب:
مقدمه
مبلمان شهری
ويژگي مبلمان شهري
انواع مبلمان شهري
نقش مبلمان شهري در هويت و سيماي شهري
نتيجه گيري
منابع و ماخذ
بخشی از متن :
مقدمه
در دوره‌ ی معاصر مشکلات کلان شهرها فقط در ازدياد جمعيت، ترافيک، گراني، اقتصاد و نابه ساماني هاي زيست محيطي و ... خلاصه نمي شود؛ بلکه انواع ناهنجاري هاي رفتاري، مشکلات اجتماعي و فشارهاي روحي و رواني ناشي از سيماي ناخوشايند بصري نيز خود دلايل کافي براي افزايش مسائل زندگي مدرن شهري و تنگ تر شدن عرصه بر جامعه ي امروزي است. به يقين آرامشي که از نماي مناسب شهري در پي استفاده ي صحيح از مبلمان شهري حاصل مي شود، بی ‌تأثیر در زندگي شهروند امروزي نخواهد بود؛ به گونه اي که گاهي اين احساس، خستگي را از انسانِ خسته از کار و تلاش و هياهوي روزانه گرفته و با آرامشي پايدار، او را تا در منزل بدرقه مي کند. لذا تأثيري که سيماي آرامش بخش شهري به او عطا کرده است،پشتوانه اي معنوي بر اي ارتباط خانوادگي و به ارمغان بردن اين حس به درون خانه مي شود. با نگرشي اقتصادي و سودمندانه به اين مقوله، نتيجه اي به دست مي آيد که گاهي بسياري از طراحان مبلمان شهري، به ويژه در کشورهاي عقب مانده يا در حال توسعه، درصدد به وجود آوردن سيمايي از شهر هستند که آن ها را به سود بيش تر برساند، و کم تر به جزئيات و نيازهاي رواني، اجتماعي جامعه توجه دارند. اگرچه گاهي ناچار به رعايت استانداردهاي شهري مي شوند، معمولاً اين مقررات را قوانيني دست و پاگير و ناسودآور مي دانند. لذا پرداختن به مسائلي همچون مبلمان شهري و تأثير عملکرد آن در سيما و هويت شهر را کاري عبث و يا حداقل دست و پاگير و ناسودآور مي دانند و به همين دليل حاضر نمی ‌شوند بر سر مسائلي همچون موارد ياد شده ريسک اقتصادي را بپذيرند. در عصر حاضر، سيما و نمايي از شهر مورد توجه است که با طرح هاي بديع و مدرن، رنگ هاي گرم و تند و تابلوهاي رنگارنگ نئون به همراه نورپردازي هاي شبانه، جذابيت خود را حفظ کرده و خودنمايي کند، بي توجه به اين که اين مبلمان شهري طراحي شده چه تأثيري در ذهن مخاطب شهري و شهروند ساکن شهر خواهد گذارد.
مبلمان شهري
مبلمان شهري به مجموعه وسيعي از وسايل، اشيا، دستگاه‌ها، نمادها، خرده بناها، فضاها و عناصري گفته مي ‌شود که چون در شهر و خيابان و در کل در فضاي باز نصب شده اند و استفاده عمومي دارند، به اين اصطلاح معروف شده‌اند. طراحي جديد و نحوه قرار گرفتن تيرهاي چراغ برق، باجه ‌هاي تلفن، کيوسک ‌هاي فروش روزنامه، ايستگاه‌هاي اتوبوس و مهم تر از آن حفظ نمادهاي قديمي و سنتي يک شهر نقش مؤثری در افزايش روحيه اجتماعي ايفا مي‌ کند، پس لازم است با توجه به هويت و فرهنگ شهر، مبلمان شهري مناسب را طراحي و به کار برد.
در فضاي ميان ساختمانها و بناها، عناصر مكملي نياز است تا زندگي شهري را سامان بخشد، تجهيزاتي كه همچون اثاث يك خانه، امكان زندگي را در فضاي محصور ميان سنگ و بتن و شيشه فراهم آورد. اين اجزاء، جريان حركت، سكون، تفريح و اضطراب را در شهر تنظيم مي ‌كنند و به آن روح مي ‌بخشند. تجهيزات يا مبلمان شهري، خياباني يا فضاي باز اصطلاحات رايج اين تسهيلات و امكانات هستند.
اين تسهيلات در انگلستان بيشتر به «مبلمان خياباني» و در امريكا به «مبلمان همگاني» با «مبلمان فضاي باز» معروف هستند. رايج ترين تركيب فوق «مبلمان شهري» است كه مي‌تواند دربردارنده مفاهيم ضمني نيز باشد. مبلمان شهري به مجموعه وسيعي از وسايل، اشياء، دستگاه‌ها، نمادها، خرده بناها، فضاها و عناصري گفته مي‌شود كه چون در شهر و خيابان و در كل در فضاي باز نصب شده‌اند و استفاده عمومي دارند، به اين اصطلاح معروف شده اند.
ويژگي مبلمان شهري
اجزاي مبلمان شهري، دو ويژگي اساسي دارند: كاربردي بودن و زيبايي، كه در صورت داشتن هر دو ويژگي، مي‌توانند نياز عملكردي و بصري شهروندان را همزمان برآورده سازند. البته اين امر، مستلزم در نظر گرفتن مقوله ‌هاي متعددي در طراحي اجزاي مبلمان شهري است كه نه تنها رنگ، هماهنگي با محيط پيرامون، دوام، ايمني و اقتصادي بودن آنها مورد نظر است، بلكه بايد از نظر عملكردي، جانمايي مناسبي در سطح شهر داشته باشند تا بتوانند پاسخگوي نياز شهروندان باشند. در طراحي فضاهاي شهري عناصر متعددي در شهر جاي گرفته‌اند كه جزئي از مكان هستند و چنانچه با يكديگر هماهنگي و انسجام داشته باشند، مضامين و مفاهيم مشتركي را بيان مي ‌كنند. به عنوان مثال در گذشته، قرار گرفتن برخي از بناها با كاربري‌ هاي عمومي،در مجاورت فضاهاي عمومي، فضايي بسيار مناسب و دلنشين جهت توقف عابرين پياده ايجاد مي ‌كرد؛ اما با گذشت زمان و ورود فناوري جديد و از همه مهم‌تر، ورود اتومبيل به شهرها، ساختار شهرهاي گذشته دگرگون شد و فضاهاي شهري، داراي اشكال متفاوت با اجزاي متفاوتي شدند. همچنين كاربري‌هاي فضاهاي شهري، بيش از پيش تنوع يافت، مانند كاربري‌هاي مراكز تاريخي، تجاري و هنري شهر، فضاهاي تردد خودروها(سواره روها)، فضاهاي تردد عابرين پياده (فضاهاي تعامل اجتماعي و تجمع مردم)، فضاهاي سبز عمومي، همچون پارك‌ها و حاشيه رودخانه‌ها كه هر كدام تعريف متفاوتي دارند و مبلمان شهري جداگانه‌اي را مي ‌طلبند. البته مهم ساختار و انسجام هر يك از اجزا در كل شهر است، چرا كه اگر عناصر يك مكان، فاقد هماهنگي و انسجام بصري و ارتباط با هويت شهروندان باشند، احساس سردرگمي و بيگانگي با شهر ايجاد مي‌كنند. نكته مهم در طراحي محيط هاي شهري و زيباسازي آن ها، جابه جايي عناصر مبلمان شهري و درك تمامي شرايط حسي ، رواني افراد مختلفي است كه در آن فضا حضور مي ‌يابند.
نقش مبلمان شهري، سيماي شهر و نياز شهروندان
بي شک بخش عمده اي از عناصر تشکيل دهنده‌ی سيماي هر شهر، مبلمان آن شهر است؛ اجزايي که گذشته از کاربردهاي خاص خود به زيبايي و انتظام شهر نيز سامان مي بخشند. طبعاً شکل گيري عناصر بصري که تصوير هر شهر را به وجود مي آورند، خاطره اي را براي هر بيننده در ذهن باقي مي گذارند. کوين لينچ در کتاب «سيماي شهر» در همين اثر و خاطره و يادي که از سيماي يک شهر در ذهن بيننده به جاي مي ماند (تصوير ذهني)، مفصل صحبت کرده است. هنر طراح آن است که در کنار چيدمان اين ابزار و اجزا، نياز شهروندان را برطرف کرده و سيماي زيبا به شهر بدهد؛ به طوري که شهروند احساس آرامش و راحتي را در برخورد با آن ها داشته باشد. نيمکت، تيرهاي چراغ برق، صندوق پست و اتاقک تلفن، تابلوها، فضاهاي سبز، آب نماها و بسياري از اجزاي ديگر تشکيل دهنده‌ی اين نظم هستند.