تحقیق در مورد خط نستعلیق

دسته بندي : علوم انسانی » هنر و موسیقی
تحقیق در مورد خط نستعلیق

فرمت فایل : ورد- word
قابل ویرایش
تعداد صفحات : 14 صفحه

فهرست مطالب:
نامگذاری
ویژگی ‌ها
کاربرد
برخی از نستعلیق ‌نویسان صاحب‌ نام
مروری مختصر بر تکامل خط نستعلیق

بخشی از متن :
خط نستعلیق یکی از خطهایی است که در نوشتن متن ‌های فارسی،اردو و گاه عربی به کار می ‌رود.
خط نستعلیق یکی از شیوه ‌های نگارش خط در خوشنویسی اسلامی است. این خط در ایران شکل گرفت و بیشتر هم در ایران رواج دارد و خوشنویسان ایرانی بیشتر با این خط به هنرنمایی می‌ پردازند. خط نستعلیق معرف روح و فرهنگ ایرانی است و از آن در نوشتن متن ‌های ادبی و غیرمذهبی فارسی، اردو و به ندرت عربی استفاده می ‌شود.خط نستعلیق نشانه‌ ای بارز از طبع و سلیقه زیبایی شناختی ایرانیان است و بی ‌شک زیباترین و ظریف ‌ترین خط در میان خطوط اسلامی است تا جایی که آن را به ‌حق «عروس خطوط اسلامی» لقب داده‌اند.
اگر چه میر علی تبریزی (درگذشت ۸۵۰ ه‍.ق) را واضع این خط معرفی کرده‌اند اما به نظر می ‌رسد که خط نستعلیق پیش از او نیز وجود داشته و میرعلی تبریزی در سده نهم هجری برای اولین بار خط نستعلیق را تحت قاعده و قوانین خوشنویسی درآورده است و به حدی رسانده که به ‌صورت خطی مستقل و قابل رقابت با خطوط شش گانه درآید.
در سده یازدهم هجری میر عماد مشهورترین خوشنویس ایرانی این شیوه از خوشنویسی را به تکامل رساند و در اوج ظرافت و زیبایی قطعاتی ماندگار نوشت. در روند تاریخی خط نستعلیق به دربار گورکانیان هند و کاتبان امپراتوری عثمانی نیز راه یافت که به ویژه در هندوستان آثار ارزنده‌ای از این خط پدید آمد. پس از دوره‌ای از رکود، خط نستعلیق در اوایل دوران قاجار جان تازه ‌ای یافت و در اواخر این دوران تحت تأثیر صنعت نوظهور چاپ سنگی تحولی جدید را تجربه کرد. هم‌اکنون خط نستعلیق توسط اساتید قابلی با مهارت و هنرمندی تمام نوشته می ‌شود و بیش از پیش ارزش هنری یافته است.
نامگذاری :اغلب محققان بر این باورند که این خط از درآمیختن دو خط نسخ و تعلیق به ‌وجود آمد که «نسخ تعلیق» نامیده شد و بعدها به جهت کثرت استفاده به نام «نستعلیق» شهرت یافت. در کشورهای عربی این خط را «الخط الفارسی» یا گاهی به اشتباه «تعلیق» می نامند. خوشنویسان از دیرباز نستعلیق را به‌ سبب زیبایی و ظرافت «عروس خطوط اسلامی» نامیده‌اند.
ویژگی‌ ها
در ساختار دستوری زبان فارسی، که هند و اروپایی است، بر خلاف عربی که ریشه سامی دارد، انتهای بسیاری از الفاظ و اسامی نیاز به یکی از حروف نهایی مدور دارد. خط نستعلیق دارای ظرافت ‌ها و گردش ‌های لطیفی در حرکت ‌ها و شکل حروف است تا حدی که روحیه و ذوق هنری ایرانیان را به بهترین نحو به نمایش می ‌گذارد. به نظر می ‌رسد در شکل‌ گیری نستعلیق خطوط مورد استفاده در ایران پیش از اسلام نظیر خط پهلوی مورد توجه بوده‌ اند.
در نستعلیق، زیبایی و تناسب، هماهنگی و استواری در حد کمال به هم آمیخته ‌است. دوایر این خط بسیار زیاد است و عمده حرکات حروف و اجزاء آن بر اساس منحنی ‌ها استوار است تا جایی که خطوط مستقیم و صاف بسیار نادر و تقریباً هیچ است. این شیوه از خوشنویسی، فاقد علائم زیر و زبر و پیش است، هرچند در هنگام ضرورت می ‌توان از علائم کوچکی بهره برد. نستعلیق برای نگارش حروف ویژه الفبای فارسی مانند «پ»، «چ»، «گ» و «ژ» تناسب کامل دارد و به‌ خوبی سه نقطه این حروف در ترکیب ‌بندی آن جا می‌ افتد.